طبق تعریف استاندارد انجمن مواد و آزمون آمریکا ASTM سنگ ساختمانی (Building Stone) به سنگ طبیعی گفته می شود که در اندازه ها و شکل های معینی انتخاب و فرآوری می شوند. این سنگ ها با یک یا چند سطح فرآوری شده و یا بدون سطح فرآوری شده در نمای ساختمان ها، جداول و سنگ فرش خیابان ها، بناهای یادبود و تاریخی استفاده می شوند؛ به بیان دیگر به سنگی طبیعی با کیفیت مناسب که بتوان آن را به همان صورتی که در طبیعت یافت می شود، استخراج نموده و به صورت انواع سنگ ساختمانی مورد استفاده در صنعت ساختمان، بریده و مصرف نمود، سنگ ساختمانی اطلاق می گردد.

استاندارد سنگ چیست؟

استاندارد سنگ به مجموعه قوانینی گفته می شود که به کنترل کمی و کیفی سنگ و ویژگی های آن می پردازد. استاندارد ابعاد، ضخامت و وزن و دیگر ویژگی های مناسب سنگ را برای به کار گیری در ساختمان های مختلف با توجه به موقیت بنا و کاربری آن تعیین می کنند. توجه به استاندارد های سنگ از اهمیت زیادی برخوردار است. چرا که با توجه به این استاندارد ها می توان یک سازه ی ایمن ساخت.

استاندارد های سنگ ساختمانی

در کمیته سنگ های ساختمانی ایران تا کنون 8 استاندارد در زمینه سنگ های ساختمانی منتشر شده است که به دلیل فراوانی و گستردگی خواص سنگ ها، این تعداد ناکافی بوده. از این رو باید از استاندارد های سایر کشور ها کمک گرفت. این استاندارد ها GOST ، ASTM و استاندارد ایران ISIRI می باشند.

مهمترین استانداردهای سنگ ساختمانی در دنیا که برای 5 مورد از آنها استاندارد معادل ایرانی وجود دارد، در ادامه به آن ها اشاره خواهیم نمود:

ردیف عنوان کد استاندارد ایرانی کد استاندارد خارجی

1. مقاومت کششی – BIS 121

2. میزان جذب آب ISIRI 5699 ASTM C121

3. مقاومت فشاری ISIRT 5698 ASTM C170

4. مقاومت سایشی ISIRT 5700 ASTM C1353

5. وزن مخصوص ISIRI 5699 ASTM C97

6.  مدل گسیختگی ISIRI 5690 ASTM C120

استاندارد در سنگ تزئینی چگونه تعیین می شود؟

سنگ های تزئینی اغلب در نمای ساختمان به کار می روند. از همین رو استاندارد های مورد استفاده در این سنگ ها اغلب در راستای تعیین ضخامت، وزن، مقاومت در برابر شرایط مختلف و درصد جذب آب صورت می گیرد. البته لازم به ذکر است که استاندارد ها با توجه به نوع سنگ تعیین شوند. از همین رو نوع سنگ تزئینی نیز در تعیین استاندارد های آن تاثیر بسزایی دارد.

بر اساس استاندارد های سنگ ساختمانی، سنگ ها بر اساس جنس چگونه رده بندی می شوند؟

استاندارد سنگ ها، یک رده بندی کلی بر اساس جنس برای سنگ ها تعیین کرده است که دارای سه رده است. طبق این رده بندی هر سنگ به یکی از این سه رده تعلق دارد. این رده ها شامل سنگ های رسوبی، سنگ های دگرگونی و سنگ های آذرین هستند.

حداقل الزامات و استاندارد سنگ های ساختمانی تراورتن:

حداقل الزامات و استانداردهای لازم برای سنگ های گرانیت و مرمریت:

حداقل الزامات و استانداردهای لازم برای سنگ های آهکی:

سنگ به دو صورت تر (با ملات) و خشک (بدون ملات) در نمای ساختمان نصب می‌گردد. روش نصب خشک که با عنوان روش نصب مکانیکی نیز شناخته شده است، با استفاده از پیچ و مهره فلزی انجام می‌پذیرد. در این روش ملات و سیمان به کار برده نمی‌شود بلکه سنگ با استفاده از پیچ و مهره فلزی بر روی دیوار نمای ساختمان نصب می‌گردد. در روش نصب خشک باید سنگی که برای نمای ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد، ضخیم باشد، چرا که در این روش، نیاز به سوراخ کردن سنگ است و چنانکه سنگ از ضخامت مناسبی برخوردار نباشد ترک خواهد خورد. استفاده از نمای خشک سنگ مرسوم ترین روش در طراحی نما و اجرای آن می باشد.

با این همه، نصب خشک سنگ نما دارای مزایایی است که موجب ترجیح این روش بر روش‌های دیگر می‌شود.

انواع سیستم نصب نمای سنگ خشک

نصب نمای خشک به روش های مختلفی انجام می شود همچون:

• روش مشهود (نمایان)
• نامشهود (غیرنمایان)
• چسب سنگ مخصوص
• پروفیل های شیاردار

اجرای سنگ نمای خشک

آسیب هایی که به نمای ساختمان وارد میشود ، علاوه بر اینکه زیبایی ظاهری ساختمان را دچار مشکل میکنند ، باعث نفوذ نفوذ رطوبت به داخل ساختمان و آسیب به عایق بندی ساختمان نیز میشوند.

اجرای نمای سنگ خشک سیستمی خود ایستا میباشد. در این روش ابتدا زیر سازی نما ، با توجه به وزن نما انجام میگیرد.در مرحله بعد پروفیل آلومینیومی روی اجزای زیر سازی قرار میگیرد ، بعد از این مراحل عایق های حرارتی نصب میشوند. در نهایت ، قطعات سنگ با استفاده از گیره ها بر روی پروفیل آلومینیومی کار داده میشود.

مزایای سنگ نمای خشک

• سرعت اجرای بالای کار
• کیفیت بالا
• عایق حرارت و صدا
• عدم نم دادگی به داخل ساختمان
• مقاوم در برابر زلزله
• محافظت در برابر عوامل جوی
• کاهش دور ریز مصالح
• هزینه بازسازی کمتر نسبت به روش سنتی
• افزایش عمر نما

معایب نمای سنگ خشک

این احتمال وجود دارد که به دلیل استفاده از بست و پین در پشت سنگ، سنگ مورد نظر شکسته شود. برای جلوگیری از این کار باید 2 کار انجام داد:

• می توان از سنگ با ضخامت بیشتر از 2 سانت استفاده کرد.
• استفاده از نیروی ماهر و متخصص در هنگام اجرا.

مناسب ترین سنگ برای سنگ نمای خشک

برای خرید سنگ نما ، باید با افراد متخصص در این زمینه مشورت کرد ، و بهترین سنگ را برای نمای ساختمان انتخاب و به کار گرفت . برای تشخیص سنگ خوب با وسیله ای فلزی ، ضربه ای به سنگ وارد کنید در صورتی که صدای شیشه بدهد ، سنگ سالم است . در غیر این صورت سنگ دارای پوسیدگی میباشد .سنگ نما علاوه برا اینکه باید ظاهر زیبا و دلربایی داشته باشد می بایست از استحکام و مقاومت بالایی نیز برخوردار باشد . اصولا گرانیت و تراورتن از مقاومت بالایی برخوردارند ، ضمن اینکه تراورتن قیمت مناسب تری هم دارد.

سنگ نما را باید متناسب با شرایط محیط انتخاب کرد . برای مثال در مناطق سردسیر از سنگ هایی که تخلخل کمتری دارنداستفاده میشود . به هر حال هر شرایط اقلیمی سنگ نمای متناسب با خود را می پذیرد و انتخاب اشتباه سنگ نما می تواند نمای ساختمان را دچار مشکل کند .

قیمت اجرای نمای سنگ خشک

در مقایسه با انواع متریال نمای خشک ، قیمت اجرای نمای سنگ خشک تا حدی بالاتر بوده آن هم به این دلیل است که در این روش سنگ استفاده شده باید حکمی بوده و تقریبا از ضخامت بالای 5/2 سانتیمتر برخوردار باشد . البته در این روش اتصالات نمای خشک تقریبا از نظر قیمتی با توجه به روش نصب با متریالهای دیگر نمای خشک تفاوت قیمتی چندانی ندارد.